تقویت بنیه نظامی و دفاعی با نفت فروشی؟
در لایحه بودجه ۱۴۰۴، ۱۳۴ هزار میلیارد تومان برای تقویت بنیه دفاعی به نیروهای مسلح اختصاص یافته که قرار است این رقم از طریق واگذاری نفت خام تأمین شود. به زبان ساده، این اقدام به معنی واگذاری بخشی از حاکمیت اقتصادی نفت، به نهادهای نظامی است. تحویل نفت به نهادهای نظامی بهنوعی دولت را از انحصار در فروش نفت خارج میکند، اقدامی که احتمال بروز فساد و عدم شفافیت را بهطور قابلتوجهی افزایش میدهد. دولت در لایحه بودجه به میزان تولید نفت خام و میعانات گازی در سال ۱۴۰۴ اشاره کرده و میزان تولید این محصولات را ۳ میلیون و ۷۵۰ هزار بشکه در روز ذکر کرده است. مرکز پژوهشها در این گزارش میزان صادرات نفت را ۱ میلیون و ۸۵۰ هزار بشکه در روز اعلام نموده که از این میزان ۵۵۰ هزار بشکه به نیروهای مسلح (حدود یک سوم نفت صادراتی)، ۵۰ هزار بشکه به باز پرداخت تعهدات و ۱ میلیون و ۲۵۰ هزار بشکه به دولت، صندوق توسعه و شرکت ملی نفت اختصاص پیدا کرده است. با وجود آنکه بر اساس قانون، فروش و صادرات نفت ایران انحصاراً در اختیار شرکت ملی نفت قرار دارد، دولت سید ابراهیم رئیسی از همان آغاز، به سلف خود یعنی محمود احمدینژاد، افراد و نهادهای خاصی را وارد فرایند فروش نفت کرد. در اولین بودجهای که دولت رئیسی در زمستان ۱۴۰۰ برای سال ۱۴۰۱ به مجلس ارائه داد، تبصرهای درج شده بود که مجوز فروش نفت را به برخی افراد، تحت عنوان «اشخاص مورد تأیید دستگاههای اجرایی» اعطا میکرد. در بودجه ۱۴۰۳ نیز، علاوه بر نیروهای مسلح، به برخی نهادهای دیگر مانند آستان قدس و صندوقهای بازنشستگی نیز مجوز صادرات نفت داده شده بود. بگذارید کمی دورتر بایستیم. بازگشت به دوران دولتهای نهم و دهم و واگذاری سهم نفت به نهادهای غیرمرتبط، یادآور سیاستهایی است که در دهه گذشته با هدف دور زدن تحریمها، اما به بهای سنگین فساد اقتصادی صورت گرفت.
کد خبر: ۳۹۶۶۴۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۸/۱۳